Wouden
Ten zuiden van het noordelijke kleigebied beginnen de Noordelijke Friese Wouden met de zandgronden en het karakteristieke coulissenlandschap. Dit landschap kenmerkt zich door de knusse beslotenheid van elzensingels die de lange smalle percelen en boerderijen omgeven. Van oudsher zwoegden de boeren hier voor hun brood. Het door hen vormgegeven landschap is nu bijzonder te noemen. De smalle weggetjes en slingerende paadjes voeren langs kleine riviertjes en pingo’s. Deze pingoruïnes zijn een tastbaar restant van de laatste ijstijd toen bevroren grondwater smolt waarna een meertje ontstond.
De eeuwenoude riviertjes De Lits en De Lauwers verbonden dorpen met elkaar en werden in vroegere tijden als vaarroutes gebruikt door turf- en zetschippers. Aan deze route liggen gastvrije dorpen zoals het pittoreske Eastermar bij het Burgumer Mar en Kollum, gelegen op de grens van het open weidegebied en de Friese Wouden. In deze omgeving ziet u deze twee landschapstypen plotseling in elkaar overgaan. In en om Kollum is op het gebied van de waterrecreatie van alles te doen. Een prima uitvalsbasis voor uw kanotochten. Aantrekkelijke winkelplaatsen in het woudengebied zijn Buitenpost, Burgum, Damwâld en Surhuisterveen.